Houd het vast

Over het strakke touw van Pluto.

Wat je vaak te horen krijgt als je hardop loopt te malen over een probleem is: ‘laat het los!’ Het is een goedbedoeld advies. Maar het is ook een cliché waar je eigenlijk niet zoveel aanhebt. Misschien is ‘houd het vast!’ wel een betere. In de horoscoop is ‘loslaten’ een thema dat vaak terugkomt. Dan zeggen mensen weleens: ‘ja, ik weet het, ik moet het loslaten’ of ‘kon ik het maar loslaten’. Vaak is ‘het’ een ‘hem’ of een ‘haar’, dat wil zeggen een persoon, het kan ook een overweldigende situatie zijn, zoals het overlijden van iemand of een verslaving. Wat ook de bron is van het obsessieve piekeren, het vormt een onderwerp waar we dag en nacht mee bezig zijn. Onze gedachten slaan volkomen op hol en rennen eindeloos rondjes door ons brein. Meestal is dat omdat we ons tegenover die ander of de situatie machteloos voelen. Er gebeuren dingen waar we geen grip op hebben. Driehoeksrelaties zijn ideaal voer voor ‘herkauwers’, maar dominante bazen, geldzorgen, overgewicht en verslavingen zijn ook fantastische brandstof voor de mallemolen in ons hoofd. Het komt er altijd op neer dat iets niet gaat zoals wij het zelf hadden gewild of gepland. Het was niet onze menselijke bedoeling dat het zo zou gaan. We hadden een ander plaatje in ons hoofd. In iemands horoscoop zie je dat de planeet Pluto dan vrijwel altijd in het spel is. Die gaat over onze obsessies en trauma’s, over macht en machteloosheid. En over loslaten, oftewel The power of goodbey.

De gedachten die zich eindeloos in cirkeltjes herhalen zijn erop gericht de macht terug te krijgen, die coup te plegen waardoor we zelf weer aan het stuur staan van ons leven. Maar meestal rammelt er van alles aan de uitvoering, waardoor we soms jaren gevangen blijven in herhaalde pogingen dit ene probleem op te lossen. Natuurlijk heeft die vriendin gelijk. Als je het maar kon loslaten, als je maar je schouders kon ophalen, je omdraaien en weglopen, kon berusten in wat er aan de hand is, dan kwam er een einde aan de kwelling. Of liever gezegd: zelfkwelling. Toch is ‘laat het los’ het meest onzinnige advies dat iemand je op zo’n moment kan geven. Loslaten gaat namelijk niet op commando. Anders dan een ballon waarvan je het touwtje loslaat, verdwijnen onze gedachtes niet zomaar richting de horizon. Loslaten is een spontaan proces, dat plaatsvindt op het moment dat we boven het uitgesleten molenspoor uitstijgen en kunnen zien dat we heel veel kilometers hebben gemaakt, maar dat we nog steeds op dezelfde plek zijn. Op het moment dat we er echt, helemaal uit onszelf, klaar mee zijn. Dan kan er ineens een gevoel van bevrijding komen. Het is goed zoals het is, je hoeft niet meer te vechten met de ander, je hoeft niet langer te vechten met jezelf. Het is tijd om het zware hoofd neer te leggen en uit te rusten. Er zit bovendien een vervelende kant aan het advies ‘laat het los’. Diegene voor wie het bedoeld is, gaat ijverig proberen om het advies op te volgen (voor zover hij of zij daar al niet mee bezig was). Mooi bedoelde afscheidsrituelen (schrijf de naam van je ex op een papiertje en steek dat in de brand of vouw er een bootje van en laat dat de rivier afdrijven) blijken een dag te werken en daarna zijn de obsessieve gedachtes er weer alsof ze nooit zijn weggeweest. Als iemand merkt dat het loslaten niet lukt heeft diegene er een probleem bij: hij of zij gaat zich een miskleun voelen, die ‘niet kan loslaten’. Daar kan vervolgens schaamte bijkomen. Diegene die verstrikt is in het ‘Plutonische’ probleem wordt bang om te horen te krijgen: ‘heb je het nog steeds niet losgelaten’ en gaat erover zwijgen. En zo zie je hoe een goedbedoeld advies volkomen uit de bocht kan vliegen. Maar wat doen we dan wel als we een goede vriendin of vriend zichzelf zien verliezen in een Plutonische strijd die ze niet gaan winnen? Als je grammofoonplaat overslaat is niets zo fijn als een vriend of vriendin die naar je luistert en die begrijpt It aint over till it’s over. Dus wat dacht je van luisteren? En als je een beetje gaar wordt van verhalen die je al tien keer hebt gehoord gewoon zeggen: ik ben er nu even een beetje gaar van, laten we een eindje gaan wandelen (wandelen is meteen een soort meditatie en mediteren is de beste remedie om de cirkelgedachtes tot rust te brengen). In de horoscoop van cliënten kan ik meestal precies zien waarom Pluto bezig is om hun bovenkamer in een schilderij van Escher te veranderen. Als ze dan zeggen: tsja, ik moet het zeker loslaten, dan is mijn antwoord: nee hoor, houd het gerust vast. Deze situatie is er niet voor niets en alleen jij kunt bepalen wanneer je elke atoom hebt opgediept die verstopt zit in deze inktzwarte diamant, wanneer je elke les hebt geleerd die je wilt leren. Als het voor jou klaar is, gaat dat loslaten volkomen vanzelf, daar hoef je niets voor te doen. Of dat nu nog drie maanden duurt of dertig jaar. Met de horoscoop kan ik over dat laatste overigens – de timing – meestal wel een indicatie geven, want planeten hebben een ingebouwd uurwerk. En dat is fijn. Weten dat je niet voor eeuwig bent opgesloten in het labyrint van je verslaving of obsessie, weten dat er een dag komt dat je weer vrij bent, is voor mijn cliënten meestal een enorme geruststelling. Het Plutonische proces maken ze dan in de tussenliggende periode met meer vertrouwen door.